Μέλη της Προεδρικής Φρουράς της χώρας περικύκλωσαν το παλάτι του προέδρου στο Νιαμέι την Τετάρτη 26 Ιουλίου και κράτησαν όμηρο τον πρόεδρο κ. Μπαζούμ. Ο συνταγματάρχης Amadou Abdrahmane, εκπρόσωπος των πραξικοπηματιών, διάβασε μια δήλωση που δικαιολογούσε τις ενέργειές τους ως απάντηση στην επιδείνωση της κατάστασης ασφάλειας και στην κακή κοινωνική και οικονομική διακυβέρνηση.
Οι χώρες της περιοχής του Σαχέλ έχουν γίνει εστίες πραξικοπημάτων, αναρχίας και πέντε στρατιωτικών πραξικοπημάτων τα τελευταία τρία χρόνια.
Στις σημαντικές αλλαγές που σημειώνονται στο Σαχέλ, κυρίαρχη είναι η διακοπή των σχέσεων με τους Γάλλους συμμάχους, ως αποτέλεσμα της λαϊκής δυσαρέσκειας και της επιδείνωσης της ασφάλειας στον Νίγηρα, παρά τη γαλλική στρατιωτική παρουσία, η οποία δεν πέτυχε κανένα θετικό αποτέλεσμα στη διασφάλιση σταθερότητας και την απειλή της τρομοκρατίας για περισσότερα από δέκα χρόνια. Επιπλέον, η δολοφονία μιας ομάδας Νιγηριανών από τον γαλλικό στρατό τον Νοέμβριο του 2021, οδήγησε σε κλιμάκωση των αντιγαλλικών συναισθημάτων στον Νίγηρα, καθώς και σε εκτεταμένη απογοήτευση μεταξύ του στρατού και του λαού.
Ο Νίγηρας ήταν η κύρια βάση μέσω της οποίας κινούταν η Γαλλία στην περιοχή του Σαχέλ, αφού εκδιώχθηκε από τις γειτονικές χώρες, το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, από τους ηγέτες των στρατιωτικών πραξικοπημάτων που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια.
Η Γαλλία πίστευε επίσης ότι ο Νίγηρας διαφέρει από τις γειτονικές χώρες, καθώς είναι μια σταθερή χώρα σε μια ταραγμένη περιοχή, καθώς και ότι ο έκπτωτος πρόεδρος Μπαζούμ έχει την ικανότητα να προωθεί την εικόνα της Δύσης στον νιγηριανό λαό.
Το πραξικόπημα του Νίγηρα έχει μεγαλύτερη λαϊκή υποστήριξη από ό,τι στις γειτονικές χώρες, γεγονός που εμποδίζει οποιαδήποτε πιθανή στρατιωτική επέμβαση της Δυτικοαφρικανικής Κοινότητας ECOWAS. Ακόμη και η Γαλλία, η οποία επηρεάζεται πολύ από το πραξικόπημα, δυσκολεύεται να καταφύγει σε στρατιωτική ισχύ κατά των πραξικοπηματιών. Το πραξικόπημα θα επηρεάσει σημαντικά τη γαλλική οικονομία. Ο Νίγηρας φιλοξενεί μια γαλλική στρατιωτική βάση και είναι ο έβδομος μεγαλύτερος παραγωγός ουρανίου στον κόσμο. Το καύσιμο είναι ζωτικής σημασίας για την πυρηνική ενέργεια με το ένα τέταρτο του να πηγαίνει στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στη Γαλλία.
Ωστόσο, αυτό το πραξικόπημα μπορεί να αλλάξει την περιφερειακή τάξη στο Σαχέλ. Πρώτον, υπάρχει μια συμμαχία που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μεταξύ του Μάλι, της Μπουρκίνα Φάσο και της Γουινέας. Ο Νίγηρας σίγουρα θα συμμετάσχει. Είναι μια συμμαχία ανοιχτά εχθρική προς τη Γαλλία και επιδιώκει να τερματίσει την κυριαρχία της Δύσης και να δημιουργήσει συνεργασίες με τη Ρωσία. Δεύτερον, αυτό το πραξικόπημα θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους στρατιωτικούς ηγέτες των χωρών της περιοχής να υιοθετήσουν την ίδια προσέγγιση, ιδιαίτερα στη Νιγηρία, η οποία υποφέρει από αστάθεια και οικονομική παρακμή. Τρίτον, το πραξικόπημα θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω μια φτωχή χώρα και να δημιουργήσει ένα άνοιγμα για τους εξτρεμιστές να επεκτείνουν την παρουσία τους.
Έχει πεθάνει η δημοκρατία στην περιοχή του Σαχέλ και τα στρατιωτικά μοντέλα έχουν γίνει η λύση;
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τη Δύση είναι πώς να περιορίσει τις συνεχόμενες κρίσεις στο Σαχέλ και να αποτρέψει την εξάπλωσή τους σε περισσότερες χώρες της Δυτικής Αφρικής, όπως η Ακτή Ελεφαντοστού, η Γκάνα και άλλες χώρες της περιοχής, καθώς η λαϊκή απόρριψη της Δύσης είναι έντονη, ιδιαίτερα η γαλλική, και η Ρωσία αυξάνει συνεχώς την επιρροή της στην Αφρική.
Η περιοχή του Σαχέλ θα δει αναπόφευκτα περισσότερη ανομία και αναταραχή, καθώς η δικτατορία, παρά τη λαϊκή υποστήριξη, δεν θα υποκαταστήσει τη δημοκρατική πολιτική διακυβέρνηση που βασίζεται στην εκπροσώπηση και τις ελεύθερες εκλογές.
Πρέπει να υπάρξει πολιτική συνείδηση μεταξύ των πολιτών στις χώρες του Σαχέλ ώστε να επικεντρωθούν στη δημοκρατία, την ανάπτυξη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα.